АСУУДАЛ ШИЙДВЭРЛЭХ “5 WHYS” ЗАРЧМЫГ ХЭРХЭН АШИГЛАХ ВЭ?

"5 Whys" аргачлал нь аливаа асуудлын үндсэн суурь шалтгааныг тодорхойлох энгийн бөгөөд үр дүнтэй арга юм. Энэ арга нь "Яагаад?" гэсэн асуултыг таван удаа давтан асууж, асуудлын гүнзгий шалтгааныг илрүүлэхэд чиглэдэг. Энэхүү аргачлалыг анх Сакэчи Тоёода хөгжүүлж, Toyota компанийн үйлдвэрлэлийн системд өргөнөөр ашиглаж байжээ.

5 Whys аргачлалыг хэрэгжүүлэх үе шатууд:

1. Асуудлыг тодорхойлох: Шийдвэрлэх гэж буй асуудлаа тодорхой, ойлгомжтойгоор бичнэ.​
2. "Яагаад?" гэж асуух: Тухайн асуудал яагаад үүссэнийг асууж, хариуг нь тэмдэглэнэ.​
3. Дахин "Яагаад?" гэж асуух: Өмнөх хариултад үндэслэн дахин "Яагаад?" гэж асууж, хариуг нь бичнэ.​
4. Энэ үйлдлийг давтах: "Яагаад?" гэсэн асуултыг нийт таван удаа эсвэл үндсэн шалтгааныг олтол давтана.​

Жишээ:

Асуудал: Вэбсайтын хандалт буурсан.​

1. Яагаад? Хүмүүсийн вэбсайтад зочлох нь багассан.​
2. Яагаад? Компанийн цахим сурталчилгаа багассан.​
3. Яагаад? Сурталчилгааны кампанит ажил зогссон.​
4. Яагаад? Сурталчилгааны төлбөр төлөгдөөгүй.​
5. Яагаад? Маркетингийн төсөв буурсан.​

Энэ жишээнээс харахад, асуудлын үндсэн шалтгаан нь маркетингийн төсөв буурснаас үүдэлтэй байжээ. ​

5 Whys аргачлалыг ашиглахдаа дараах зөвлөмжийг анхаараарай:

• Баг бүрдүүлэх: Асуудалтай холбоотой үйл явцыг мэддэг хүмүүсийг оролцуулан баг бүрдүүлнэ. ​
• Бодит мэдээлэлд тулгуурлах: Хариултуудыг таамаглал бус, бодит баримтад үндэслэн гаргана.​
• Олон шалтгааныг авч үзэх: Заримдаа асуудал олон үндсэн шалтгаантай байж болох тул бүх боломжит шалтгааныг судална.​
• Үйл явцад анхаарах: Ихэнх асуудлууд үйл явцын алдаанаас үүдэлтэй байдаг тул үйл явцын сайжруулалтад төвлөрнө.​

Хязгаарлалт:

5 Whys аргачлал нь энгийн бөгөөд үр дүнтэй боловч заримдаа хэтэрхий хялбаршуулсан байж болох тул илүү нарийвчилсан аргачлалуудтай хослуулан ашиглах нь зүйтэй. ​

Дүгнэж хэлэхэд, 5 Whys аргачлал нь асуудлын үндсэн шалтгааныг тодорхойлж, үр дүнтэй шийдэл боловсруулахад тусалдаг энгийн бөгөөд хүчирхэг хэрэгсэл юм.​