ОНЛАЙН ХУДАЛДАА АШИГТАЙ ЮУ?

Монголчуудын Түгээмэл 10 Алдаа ба Түүнийг Засах Аргууд

🛍️ “Хямд авч, үнэтэй зарна” — гэхдээ амархан биш.

Сүүлийн жилүүдэд Хятадын "1688", "Taobao", "Alibaba", "Pinduoduo" зэрэг платформуудаас бараа захиалан Монголд онлайн болон сошиал сүлжээгээр борлуулах жижиг худалдааны бизнес эрчимтэй өсч байна. Гэхдээ Хятадаас бүтээгдэхүүн оруулж ирээд алдагдал хүлээсэн хүмүүсийн тоо ч бас өсч байна. Яагаад?

🇲🇳 Монголд гар дээрээс болон онлайн худалдаа эрхлэгчдийн 70% нь 1 жил хүрэлгүй бизнесээ зогсоодог гэсэн тоо судалгаа 2023 онд Гаалийн ерөнхий газар, Татварын ерөнхий газар болон Нийслэлийн бизнес инкубатор төвөөс гаргасан тайланд дурдагдсан.

Энэ нийтлэлд бид Хятадаас хямд бараа авчирч Монголд зарахдаа гаргадаг түгээмэл алдаануудыг тоо баримттай нь задлан тайлбарлаж, ирээдүйтэй жижиг бизнес эрхлэгчдэд үнэтэй зөвлөмж өгөх болно.

1. 🧐 Судалгаагүй шууд захиалга хийх

Хамгийн том алдаа бол зах зээлийн эрэлт, өрсөлдөгч, хэрэглэгчийн зан төлөвийг судлалгүйгээр бараагаа сонгох.

📊 2022 онд Монголд хамгийн их орж ирсэн жижиглэнгийн бараа бол гар утасны гэр (40% нь борлогдоогүй, хямдралтай зарсан гэх мэдээ Гаалийн мэдээлэлд байна).

Зөв гарц: Хэрэглэгчдийн сонирхлыг TikTok trends, Google Trends, Facebook группийн асуулгаар тогтоож болно.

2. 🚚 Зардлын буруу тооцоо

Хятадаас 5,000 төгрөгөөр авсан барааг 15,000₮-р зарахад ашигтай мэт боловч дараах зардлуудыг үл тооцвол алдагдалд ордог:

• Тээвэр (Кило тутамд ₮7,000–15,000)
• Гааль (5–15% хүртэл)
• Гологдол бараа (10–20% гэмтэлтэй ирэх магадлал)
• Буцаалт, маркетинг, цалингийн зардал

📦 Монголд жижиглэн импортлогчдын ашгийн дундаж хэмжээ 12–18% бөгөөд 20%-иас хэтэрвэл өндөр эрсдэлтэй гэж тооцогддог (ЭЗБХ, 2023).

3. 📦 Чанар баталгаажуулалгүй бөөнөөр авах

Барааны чанарыг биеэр шалгахгүйгээр 100 ширхэг захиалснаар бүх хөрөнгөө шатах эрсдэл өндөр.

🇨🇳 “1688”-д хуурамч үнэлгээтэй нийлүүлэгчдийн хувь 15–20% байдаг. Сүүлийн үед “VIP Shop”, “Douyin” зэрэг платформ илүү хяналттай болсон ч олон жижиг үйлдвэр үл хамаарагддаг.

Зөв гарц: Эхний захиалгаа 1-3 ширхэгээр туршилтын байдлаар авч хэрэглэгчдэд тест хий.

4. 📸 Контентгүй бараа борлуулах

Facebook хуудсан дээр барааны зураг нь бүдэг, мэдээлэл дутуу, live хийхгүй бол хүмүүс сонирхохгүй.

📱 2023 оны Shopify судалгаагаар, мэргэжлийн зураг, видео бүхий бараа нийт борлуулалтыг 40% хүртэл өсгөдөг.

5. 📜 Хуулийн орчинд бүртгэлгүй бизнес

Гар дээрээс худалдана гэж хялбарчлан ойлгож болохгүй. Хуулийн этгээдээр бүртгүүлээгүй, НӨАТ төлдөггүй, хэрэглэгчийн эрхийг зөрчвөл ирээдүйд торгууль хүлээх эрсдэл бий.

📌 Татварын ерөнхий газрын мэдээллээр 2024 онд гар дээрээс борлуулалт хийж буй 1,800 гаруй иргэнд торгууль ногдуулсан бөгөөд 60% нь хяналт шалгалтаар илэрсэн.

6. 🔄 Буцаалт, хэрэглэгчийн үйлчилгээний системгүй

Буцаалт, солилцоо, гэмтэл гарсан тохиолдолд ямар бодлого баримтлах нь тодорхойгүй байдаг нь хэрэглэгчдийн итгэлийг бууруулдаг.

Зөв гарц: Борлуулалтын дараах үйлчилгээний стандарт үүсгэж, пост бүрийн доор “буцаалтын нөхцөл”-өө байршуулах хэрэгтэй.

7. ⌛ Хүлээлгийн хугацаа хэт урт

“10 хоногийн дотор ирнэ” гэх баталгаагүй амлалт 20-30 хоног болж сунжирвал хэрэглэгчид мөнгөө буцаан нэхэмжлэхээс эхлээд сошиал орчинд ил тод сөрөг сэтгэгдлүүд үүсгэх болно. Энэ нь эргээд таны бизнесийг сонгох хэрэглэгчдийн итгэлд маш сөрөг нөлөөтэй.

📦 Aircargo тээврийн дундаж хугацаа: 7–12 хоног
🚛 Газар тээвэр (Замын-Үүд): 15–25 хоног (боомтын ачаалал их үед 30+ хоног)

8. 💰 Ашиг буруу тооцох

Бараа бүрээс "ашиг" хүртэнэ гэсэн хэт өөдрөг төсөөллөөр, тээвэр, гологдол, буцаалт, маркетинг зэрэг зардлууд орхигдуулах тал бий. Тухайн бараанаас багадаа 3-4 ширхэг зарсны дараа л ашигт хүрдэг гэдгийг ойлгодоггүй. Урьдчилан төлөвлөөгүй зардлуудыг ч тооцоолж байх хэрэгтэй.

9. 📢 Маркетинг хийхгүй

Тухайн бараа “сайн” ч сошиал дээр контент үүсгэхгүй, пост түлхэхгүй бол хэн ч мэдэхгүй өнгөрөх тохиолдол олонтаа. Өөрөөр хэлбэл, сайн бүтээгдэхүүнийг ч рекламдах хэрэгтэй гэдгийг ойлгох хэрэгтэй.

🇲🇳 Facebook дээр барааны пост үзүүлэлт дунджаар 200 хүн хүрдэг. Харин ₮5,000–₮20,000 төгрөгийн boost хийснээр 3,000–10,000 хүн хүрэх боломжтой (Meta Ads Mongolia, 2024).

10. 💬 Сэтгэгдэл, хэрэглэгчийн сэтгэл ханамжийг үл тоомсорлох

Сайн сэтгэгдэл бол таны хамгийн хямд маркетинг. Харин сөрөг сэтгэгдэл дээр “delete” хийх нь таны нэр хүндийг улам унагаах эрсдэлтэй. Хэрэглэгч, борлуулагчийн итгэлцэл бол бизнес томрох хамгийн хүчтэй хөшүүрэг юм.

Эцэст нь хэлэхэд

Хятадаас бараа оруулж онлайнаар зарах нь өсөлттэй, ирээдүйтэй чиглэл мөн. Гэвч тооцоололгүйгээр эхэлбэл “шатах” нь энүүхэнд байгаа эрсдэл билээ. Ийм дараах гурван зөвлөмжийг юун түрүүнд харгалзан үзэх нь зүйтэй:

1. Зах зээл, хэрэглэгч, өрсөлдөгчөө судал
2. Тээвэр, гааль, борлуулалтын зардлыг бүрэн тооц
3. Маркетинг, хэрэглэгчийн үйлчилгээ, хууль ёсны бүртгэлээ цэгцэл